Μια αμυγδαλιά ανθίζει στη νεκρή γη {Γεώργιος Δροσίνης, μια εποχή - μια παρουσία}
Περίοδος 2012-13
Θέατρο οδού Παραμυθίας, Τριανόν, Βεάκειο
ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΝΑΦΟΡΕΣ
Ο εκλεκτός συγγραφέας, Δάσκαλος, ιστορικός και κριτικός της λογοτεχνίας Σαράντος Καργάκος αφού παρακολούθησε την παράσταση του έργου της Τούλας Μπούτου «Μια αμυγδαλιά ανθίζει στη νεκρή γη. Γεώργιος Δροσίνης, μια εποχή – μια παρουσία» αναφέρει μεταξύ άλλων:
«Σήμερα αισθάνομαι την ανάγκη να σου πω ξανά ένα μεγάλο ευχαριστώ. Πέρα από την ‘ανθισμένη αμυγδαλιά’ μας προσέφερες και το ‘Ρόδου μοσχοβόλημα’ του Παλαμά. Ο λόγος σου αρωματικός… Εξαιρετική σκηνοθεσία και μουσική. Και τα κοστούμια άψογα… Όλα ήσαν ωραία. Έδωσαν στη βροχερή βραδιά μια νότα ανοίξεως. Να’σαι καλά...»
Σαράντος Καργάκος
Δεκέμβριος 2012
Ο καθηγητής κ. Κων. Μπαρμπής για την ‘Αμυγδαλιά’
Από την εμπεριστατωμένη αναφορά του κ. Τηλέμαχου Μαράτου, στο φ. της εφ. Εστία, 29.12.2012 που αφορούσε την παράσταση του έργου Μια αμυγδαλιά ανθίζει στη νεκρή γη, Γεώργιος Δροσίνης: Μια εποχή – Μια παρουσία της Τούλας Μπούτου στις 22.12 στο θέατρο Παραμυθίας 27 σε μια ασφυκτικά γεμάτη αίθουσα και στην οποία είχαν παρευρεθεί επίλεκτα μέλη της δημοσιογραφίας, της πολιτικής και του πνεύματος και ειδικά της εφημερίδας Εστία.
«(…) Εάν τη συγκέντρωση στο Θέατρο Παραμυθίας κάλυπτε κοσμικογράφος θα ερχόταν σε δύσκολη θέση να αναφέρει τα «ονόματα» χωρίς να παραλείψει πασίγνωστους και σημαντικούς. Ούτως ή άλλως όμως η συγκέντρωση δεν ήταν κοσμική. Απόντες οι επιδειξίες ‘δήθεν’ του ημικόσμου που γεμίζουν –και αγοράζουν – τα περιοδικά που γράφονται και διαβάζονται από τους ίδιους και τις κομμώτριες με ικανοποίηση. Το ‘κοινό’ ήταν όλοι καλεσμένοι από την ‘Εστία’ και όλοι αρθρογράφοι και συνεργάτες. Μέσα στο κρύο ήρθαν όλοι πρόθυμοι και καλοδιάθετοι – γνωστοί και φίλοι μεταξύ τους άλλωστε – και γέμισαν την αίθουσα ασφυκτικά.
Η παράσταση έχει σχολιασθεί αρκετά σε άλλες στήλες. Ο λόγος που επελέγη από την ‘Εστία’ ήταν για να τιμήσει την μνήμη του γλυκού, λυρικού ποιητή Δροσίνη πού ήταν ο ίδιος ιδρυτής της εφημερίδας. Αυτό το κείμενο δεν έχει θέση θεατρικής κριτικής. Απλά πρέπει –ειλικρινώς – να γράψω, ότι η βραδιά πέρασε ευχάριστα. Γρήγορα περάσαμε στην εποχή και την παρουσίαση της ζωής του συμπαθέστατου ποιητή, τόσο διαφορετική από αυτό που βλέπαμε έξω από το θέατρο. Το κείμενο και η εκφορά του λόγου βοήθησε αλλά και η φυσική ομοιότης του πρωταγωνιστή Μανώλη Δεστούνη και ο εκφραστικός του τρόπος. Είμαι βέβαιος ότι –ιδίως οι παλαιότεροι – συγκινήθηκαν σε μερικές στιγμές (…)»
Το άρθρο του κύριου Κ.Α. Οικονόμου με τίτλο Μια βραδυά στο κέντρο της Αθήνας από το ίδιο φ. της εφημερίδας:
«Ήταν μια βραδυά μεστή αναμνήσεων, συγκινήσεων και κυρίως ελπιδοφόρος. Διαπερνούσε την ατμόσφαιρα και κυριαρχούσε η σεμνότης και η ήρεμη αποφασιστικότης που ξεπηδάει από τη βαθειά πεποίθηση σε άλλες αξίες και η τόλμη της εφαρμογής των στην καθημερινότητα με συνέπεια και ανεξάρτητα των εμποδίων που παρουσιάζονται στη διαδρομή.
Είναι χαρακτηριστικό το ύφος των τρόπων και της επικοινωνίας στις περιπτώσεις αυτές. Χωρίς τυμπανοκρουσίες, μεγαλοστομίες και επικοινωνιακά τερτίπια ή οικογένεια της «Εστίας» ακολουθούσα μια ιδέα της οικοδέσποινας εκάλεσε την ευρύτερη οικογένεια – αρθρογράφους και συνεργάτες της εφημερίδας στο μικρό θεατράκι της οδού Παραμυθίας με την ευκαιρία των παραστάσεων θεατρικού έργου σχετικού με τον ιδρυτή της Γεώργιο Δροσίνη, Μια αμυγδαλιά ανθίζει στη νεκρή γη, Γεώργιος Δροσίνης: Μια εποχή – Μια παρουσία της Τούλας Μπούτου.
Προσήλθαμε με την πεποίθηση ότι θα βρισκόμαστε σε μια οικεία ζεστή ατμόσφαιρα για να τιμήσουμε αφενός μια πολυσχιδή προσωπικότητα και αφετέρου την πραγμάτωση της διατήρησης ενός μέσου επικοινωνίας, το οποίο ακριβώς λόγω των αξιών που πιστά και αταλάντευτα υπηρετεί, εξακολουθεί καίτοι ‘εφημερίς’ να ξεπερνά το ‘εφήμερον’ ώστε ν’αποτελεί σημείο αναφοράς της πολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής ζωής της πατρίδας μας. Από το 1894 ότε έλαβε τη μορφή ημερησίας εκδόσεως αδιαλείπτως μέχρι σήμερα.
Χάρι στην αφοσίωση στο στόχο και τις ικανότητες της ‘στενής’ οικογένειας διατηρεί μέσα σ’ένα ελάχιστα φιλικό περιβάλλον, την αυτάρκεια εκείνη που προϋποθέτει η ελευθερία των απόψεων, των λόγων και των έργων. Δύσκολος ο δρόμος. Ελπιδοφόρο όμως το μήνυμα που εκπέμπεται. Εμείς, οι φίλοι και συνεργάτες ευχαριστούντες για την τιμή που μας έγινε είχαμε την δυνατότητα να ‘γεμίσουμε τις μπαταρίες μας’. Η συνέχεια επί του… πιεστηρίου».
«Μια αμυγδαλιά ανθίζει στη νεκρή γη»
Μια αξιόλογη παράσταση με θέμα τη ζωή και το έργο του μεγάλου Έλληνα ποιητή Γεωργίου Δροσίνη παρουσιάζεται κάθε Παρασκευή και Σάββατο (8.30 μ.μ.) στο θέατρο «Παραμυθίας». Ένα έργο της Τούλας Μπούτου εμπνευσμένο από τη ζωή του Γεωργίου Δροσίνη, που αγαπήθηκε πολύ στην εποχή του, ζυμώθηκε μ’αυτήν και την αποτύπωσε στο ποιητικό και κοινωνικό έργο του για να την παραδώσει στους επερχόμενους.
Παρακολουθήσαμε την παράσταση στην επίσημη πρεμιέρα της και μας άρεσε. Είναι μια παράσταση γεμάτη ρομαντισμό, νοσταλγία, η οποία σέβεται τον θεατή, αλλά και το πρόσωπο στο οποίο αναφέρεται. Ο σκηνοθέτης Στέλιος Γούτης δημιούργησε μια κλασική παράσταση, η οποία ταξιδεύει στις αρχές του 20ου αιώνα, ανταποκρινόμενος σωστά στη θεατρική άποψη του κειμένου και αναδεικνύοντας με νοσταλγία και χιούμορ το δυναμικό και αισιόδοξο πνεύμα του ποιητή, ενώ η πρωτότυπη μουσική του Παντελή Θαλασσινού δίδει μια ξεχωριστή ατμόσφαιρα. Τα σκηνικά και τα κοστούμια φέρουν την υπογραφή της Γιοβάννας Πρασίνου, οι φωτισμοί είναι του Μπ. Αρώνη, οι περούκες και το μακιγιάζ του Γιώργου Σκένδρου. Τη φωτογράφηση επιμελήθηκε ο Διονύσης Μοσχονάς.
Στον ρόλο του ποιητή ο Μανώλης Δεστούνης, ο οποίος έδωσε τον καλύτερό του εαυτό. Πολύ καλοί και οι υπόλοιποι ηθοποιοί Μαρουσώ Γεωργοπούλου, Μαίρη Κομματά, Κων/νός Ραβνιωτόπουλος, Βάλλια Σαπανίδου, Εύα Στυλάντερ, Ελεάννα Φινοκαλιώτη.
Το ποιητικό έργο του Γεωργίου Δροσίνη θεωρείται σήμερα ιδιαιτέρως σημαντικό για την εποχή του. Ήταν ένας από τους πρωτοπόρους της Νέας Αθηναϊκής Σχολής, που επεδίωκαν να ανανεώσουν τον ποιητικό λόγο, να τον απαλλάξουν από το στόμφο και να καθιερώσουν την δημοτική ως επίσημη γλώσσα της λογοτεχνίας. Πολλά από τα ποιήματά του είναι διαχρονικά. Ένα από αυτά η «Ανθισμένη Αμυγδαλιά» του, κέρδισε την αθανασία και τραγουδιέται ακόμη και σήμερα.
Η συγγραφεύς, η οποία συχνά έχει διακριθεί και τιμηθεί για το έργο της, φωτίζει την προσωπικότητα του μεγάλου μας ποιητή, που λάτρεψε την ελληνική γη και στήριξε τους απλούς ανθρώπους, σε δύσκολους καιρούς για την Ελλάδα. Και όπως σημειώνει: «Τώρα που η Ελλάδα περνά μια από τις οδυνηρότερες και βαθύτερες κρίσεις της ιστορίας της, που η ασύγκριτη ελληνικότητά μας δέχεται βολές και επικρίσεις από πολλούς που τόσα οφείλουν σ’αυτή την μικρή, μα Μεγάλη χώρα, σκέφθηκα πως και ένα θεατρικό έργο που να είναι αφιερωμένο στη ζωή και στο έργο αυτού του πολύπλευρου και τόσο Ελληνικού ανθρώπου, Γ. Δροσίνη, θα ήταν κάτι πολύ θετικό. Έχει ειπωθεί: ‘Για να πλήξεις ένα λαό να τον χτυπήσεις στην ιστορία και τη Γλώσσα του’. Ο Γ. Δροσίνης αγωνίστηκε απτόητος γι’αυτά τα δυο υπέρτατα αγαθά» (…)
(…) Η παρουσία του Γεωργίου Δροσίνη διατηρείται ζωντανή και μέσα στο Μουσείο Δροσίνη (Αγ. Θεοδώρων & Δημητρίου Κυριακού, Κηφισιά, www.drossinismuseum.gr) με πλουσιότατο υλικό από τη ζωή και τη δράση του (κέρινα ομοιώματα, προσωπικά του αντικείμενα, βιβλία, παρτιτούρες από τα μελοποιημένα του ποιήματα, κ.ά.). Το Μουσείο Δροσίνη υπήρξε κατοικία του ποιητή και σήμερα είναι ένας ιδιαίτερος τόπος αναφοράς στα σχολεία, για ανθρώπους που ενδιαφέρονται να μάθουν περισσότερα για τη ζωή και το έργο του, για φίλους της ιδιαίτερης ποιητικής του προσωπικότητος, η οποία διατηρείται πάντα ζωντανή.
Φαίδρα Βασιλάκη
εφ. Εστία, 12.12.2012
απόσπασμα από την κριτική της
«ΜΙΑ ΑΜΥΓΔΑΛΙΑ ΑΝΘΙΖΕΙ ΣΤΗ ΝΕΚΡΗ ΓΗ»
της Τούλας Μπούτου
Η παράσταση του θεατρικού έργου της Τούλας Μπούτου (θέατρο ΤΡΙΑΝΟΝ, Αθήνα, Τετάρτη 3-4-2013), με τον τίτλο: «Μια αμυγδαλιά ανθίζει στη νεκρή γη» (Γεώργιος Δροσίνης, Μια εποχή – μια παρουσία) είναι μια ευχάριστη έκπληξη για τον θεατή της. Έργο σφιχτοδεμένο, καλογραμμένο, με μια ευγένεια λόγου και ιδεών, που το χαρακτηρίζει από τη αρχή μέχρι το τέλος. Χωρίς «κοιλιές», που είναι ένα σύνηθες μειονέκτημα πολλών θεατρικών έργων του σύγχρονου, αλλά και του παλιότερου ρεπερτορίου, «ρουφιέται» κυριολεκτικά, κρατώντας αδιάπτωτο το ενδιαφέρον. Σε μεταφέρει σε άλλες παλιότερες (αλλά και τόσο κοντινές) εποχές στην Αθήνα, που πέρασε ως εποχή, εικόνα, σκηνικό, χρώμα και αίσθημα και δεν θα ξαναγυρίσει πια, γιατί έτσι είναι η εξέλιξη, έτσι είναι η ζωή. καταγράφει με συνέπεια βιογράφου τη ζωή του ποιητή και των αστών της εποχής του.
Η υπόθεση του θεατρικού έργου αναφέρεται στη ζωή του προσφιλέστατου για τους συγχρόνους του ποιητή, του Γεωργίου Δροσίνη (1859-1951), που τόσο αγαπήθηκε από τους Αθηναίους και από όλους τους απανταχού Έλληνες, για τους λυρικούς, αισθαντικούς, εξαίσια μελωδικούς στίχους των ποιημάτων του, που υμνήσανε τη φύση, τις ομορφιές της, τον άνθρωπο, τη γυναίκα, τον έρωτα, τις εποχές, τα δέντρα και τα λουλούδια. Εν συνόψει για ό,τι ωραιότερο συναντά κανείς στη φύση, μέσα στη ζωή και στους ανθρώπους της. Ακριβέστατος υμνητής των τοπίων της φύσης, ιδίως της Αττικής και της αγαπημένης του Κηφισιάς – όπου η έπαυλη «Αμαρυλλίς» - που πέρασε εκεί ένα μεγάλο μέρος της ζωής του, ιδίως της εποχής της ωριμότητας και των βαθειών γηρατειών του (πέθανε μόλις έκλεισε τα 92 προς 93 χρόνια της ζωής του).
Ο ποιητής Γ. Δροσίνης υπήρξε η εικόνα μιας πολυτραγουδισμένης – είναι αλήθεια – εποχής, που πέρασε κι άφησε κι αυτή όμορφες αναμνήσεις και την αίσθηση μιας διάχυτης ευγένειας αισθημάτων, ενός πάλλοντος ρομαντισμού, ενός καθρέφτη έρωτα, ποίησης, συγκίνησης και έντονων παλμών της καρδιάς. Θα περίμενε κανείς ότι ένα έργο που αναφέρεται με πιστότητα στη ζωή και στο έργο ενός ποιητή άλλης εποχής, που παρήλθε ανεπιστρεπτί, θα κούραζε το θεατή και ίσως τον βάραινε με πράγματα και ιδίως συναισθήματα, που τώρα δεν μετράνε ίσως στο μοντέρνο έρωτα και στην αγχωτική ζωή μας. Κι όμως ένα τέτοιο πράγμα δεν συμβαίνει. Συμβαίνει το αντίθετο. Γιατί η συγγραφέας, με αξιοζήλευτη σκηνική τεχνική, μεστότητα θεατρικού λόγου και ιδίως ολοζώντανων διαλόγων μεταξύ των προσώπων του έργου, κατορθώνει να ζωγραφίσει πιστά μια ολόκληρη ζωή της Αθήνας και των πνευματικών ανθρώπων της, εισάγοντας έντεχνα, χωρίς να κουράζει καθόλου, πολλούς αυτούσιους στίχους αγαπημένων και γνωστών ποιημάτων του Γ. Δροσίνη, που διαβαστήκανε πολύ και τραγουδηθήκανε με πάθος και λατρεία από τους ανθρώπους της εποχής του. Οι ομοιοκατάληκτοι, συνήθως βραχείς, μελωδικοί, εύηχοι και αισθαντικοί στίχοι του Γ. Δροσίνη γοητέψανε και γοητεύουνε ακόμα, γραμμένοι σε μια στρωτή και καλλιεπή καθομιλουμένη γλώσσα της πρωτεύουσας, χωρίς ακρότητες και με λυρική, ουσιαστική διατύπωση που πηγάζει από το Δημοτικό μας Τραγούδι, που τόσο αγάπησε και ασχολήθηκε μ’αυτό ο ποιητής, εκ καταγωγής Μεσολογγίτης.
Βλέποντας το έργο αυτό, παρακολουθείς βήμα προς βήμα τη ζωή, τη δράση (φιλανθρωπική – κοινωνική – πνευματική), το έργο, τις πνευματικές γνωριμίες του ποιητή (Κ. Παλαμάς, Δ. Βικέλας, Α. Σικελιανός, κ.α.) και φυσικά τις γυναίκες που γνώρισε και αγάπησε μέχρι τα βαθιά του γεράματα, με διακριτικότητα και βαθιά αισθήματα. Αυτά τα δίνει με φωτογραφική ακρίβεια ο θεατρικός λόγος της Τούλας Μπούτου, σε τόσο ικανοποιητικό σημείο, που δεν είναι πλέον ανάγκη να προσφύγεις σε μια βιογραφία του ποιητή ή σε μια εγκυκλοπαίδεια «περί του βίου του». Αλλά και για όποιον γνωρίζει ή έχει ασχοληθεί ευρύτερα με το έργο του ποιητή, πάλι κι αυτός πολλά έχει να μάθει ή να θυμηθεί από τους μεστούς διαλόγους, κεντημένους σαν εργόχειρο ποιοτικό, χωρίς κακόηχες λέξεις ή βωμολοχίες ή ασημαντότητες του σύγχρονου «πενέστατου» θεατρικού λόγου, που μαστίζει τη χώρα μας με κλισέ και κοινοτυπίες.
Ο τίτλος του έργου παραπέμπει στο πασίγνωστο ποίημα «Ανθισμένη αμυγδαλιά», που έγινε πιο γνωστό ως τραγούδι και σήμα κατατεθέν μιας ολόκληρης εποχής της Αθήνας, της παλιάς και όμορφης Αθήνας κι απλώθηκε μετά σε όλη τη χώρα. Δεν υπήρξανε ελληνικά χείλη, είτε στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό που να μην τραγουδήσανε ή σιγοψιθυρίσανε αυτή τη μελωδική αισθηματική ποίηση που έγινε θρύλος και τραγούδι κάποιου ευγενικού έρωτα που όλοι νιώσαμε κάποτε μια ή πολλές φορές… Το έργο καταγράφει όλες τις λεπτομέρειες της σύνθεσης του ποιήματος «ετίναξε την ανθισμένη αμυγδαλιά με τα χεράκια της» και ιδίως ασχολείται με το θέμα της μουσικής σύνθεσης του ποιήματος, του συνθέτη και του γενεσιουργού αιτίου ή του ποιητικού ερεθίσματος, που έδωσε το έναυσμα της δημιουργίας του.
Αλλά, για περισσότερες λεπτομέρειες, παραπέμπω στο θεατρικό έργο, όπου δίνεται όλο το ιστορικό της «Ανθισμένης αμυγδαλιάς». Καταγράφεται μια εποχή τρυφερότητας στον έρωτα, αιδημοσύνης αλλά και σφοδρότητας, όπου τα αισθήματα δίνονται από τους ερωτευμένους πολλές φορές με στίχους. Άλλωστε, σ’αυτή την εποχή γραφτήκανε θαυμάσιοι ερωτικοί στίχοι του Κωστή Παλαμά, του Ι. Γρυπάρη, του Καμπά, του Μιλτιάδη Μαλακάση, της Μυρτιώτισσας, της Μαρίας Πολυδούρη κ.α. Ο Γ. Δροσίνης, εξέχον μέλος της νέας Αθηναϊκής Σχολής, σφραγίζει με την ποίησή του τουλάχιστον 70 χρόνια, τραγουδώντας κυρίως τον έρωτα, με τον δικό του λεπτό, αλλά διεισδυτικό τρόπο γραφής. Κι αυτόν τον τρόπο τον διασώζει η Τούλα Μπούτου μέσα στο δικό της θεατρικό έργο, με τρόπο λεπτομερειακό, τεκμηριωμένη έρευνα (αφού έχει ασχοληθεί και παλιότερα με τρεις μελέτες κι ένα βιβλίο της για τον Γ. Δροσίνη και το έργο του), δίνοντας με τα πρόσωπα του έργου μια εικόνα του πως αισθάνονταν τότε οι άνθρωποι το ωραίο συναίσθημα του έρωτα. Του αληθινού έρωτα, για όσο διαρκεί. Πολύ ή λίγο…
Η παράσταση, άριστα δεμένη και σκηνοθετημένη από τον Στέλιο Γούτη, με θαυμάσια κοστούμια (πλούσια και πολυτελή, χωρίς να «φείδονται» εξόδων και κόστους), με μια πρωτότυπη μουσική του γνωστού συνθέτη Παντελή Θαλασσινού, είναι, συν τοις άλλοις, μια εικαστική καταγραφή και λαογραφική απεικόνιση της εποχής του Γ. Δροσίνη. Το παίξιμο των επτά ηθοποιών, που συμμετέχουν στο θεατρικό έργο, είναι σωστό, μετρημένο, άμεσο και εξαιρετικά ζωντανό, που σε κάνει να νιώθεις ότι ζεις από κοντά την εποχή και ιδίως τον άνθρωπο Γ. Δροσίνη, αυτό τον αθεράπευτο λάτρη των ωραίων αισθημάτων μέχρι τα βαθειά του γεράματα. Θα ήτανε παράλειψη να μην επισημάνει κανείς το παίξιμο του πρωταγωνιστή του έργου, του γνωστού και εμπειρότατου ηθοποιού, του Μανώλη Δεστούνη, που υποδύεται εκπληκτικά τον Γ. Δροσίνη. Κινήσεις, διακυμάνσεις της φωνής του, ανάλογα με τη χρονική στιγμή, την εποχή και την ηλικία του ποιητή, όπως την ξετυλίγει χρονογραφικά η συγγραφέας. Ηθοποιός, που διακρίθηκε σε κωμικούς ρόλους αγαπητότατους, αλλά και σε άλλους ρόλους πρόζας μέσα στη μακρά θεατρική διαδρομή του, εδώ εκπλήσσει πάλι, γιατί σ’ένα άλλο είδος ρόλου, δίνει τον ποιητή όπως επιβάλλεται: ποιητικά!
Θα ήτανε παράλειψη να μην ομολογήσω πόσο «πλήρης» φεύγει ο θεατής από την παρακολούθηση του θεατρικού έργου της Τούλας Μπούτου, που αγγίζει καρδιές, τέρπει ψυχές και αφήνει μετά, το άρωμα, την ευωδιά μιας ευγενικής ποιητικής φωνής, εκείνης του Γ. Δροσίνη.
Δημήτρης Α. Κράνης
Λογοτέχνης – κριτικός λογοτεχνίας
Tης Ευρωβουλευτού της Ν.Δ. κας Ρόδης Κράτσα (από τη σελίδα της στο facebook)
Μια αμυγδαλιά ανθίζει στη νεκρή γη
(Γεώργιος Δροσίνης Μια εποχή Μια παρουσία)
Στην αρχαιότητα το θέατρο ήταν ψυχαγωγία, δηλαδή αγωγή της ψυχής και καλλιέργεια πνεύματος, γι’αυτό όσοι πολίτες ήταν φτωχοί και δεν μπορούσαν να πληρώσουν εισιτήριο, προσέρχονταν στη μυσταγωγία του θεάτρου χάρη στα θεωρικά. Οι ταγοί της εποχής εκείνης ήξεραν με ποιο τρόπο θα καλλιεργούσαν τις αξίες και τα ιδανικά στους πολίτες του κράτους, ώστε να γίνουν άξιοι και ικανοί να υπηρετήσουν την Πολιτεία και τους συμπολίτες του με συνέπεια, ήθος και γνώση.
Σήμερα τι θέατρο έχουμε; Γιατί από θέατρα η αλήθεια είναι ότι έχουμε πάρα πολλά, πολύ περισσότερα από όσο χρειάζεται. Το θέμα μας όμως δεν είναι ο αριθμός τους, αλλά τι παίζεται στα θέατρα της εποχής μας. Μήπως κάτι παρόμοιο μ’εκείνα της αρχαιότητας; Όχι, βέβαια, γιατί σήμερα ο σκοπός των περισσότερων θεατρικών παραστάσεων είναι εμπορικός, πώς θα γεμίσει το θέατρο, πως θα προσελκύσει το θεατή. Τα μη εμπορικά θεατρικά έργα έχουν ελάχιστους θεατές, ακόμη κι αν είναι αξιόλογο το έργο και οι συντελεστές άξιοι υπηρέτες της υποκριτικής τέχνης. Ένα τέτοιο έργο είναι και το «Μια αμυγδαλιά ανθίζει στη νεκρή γη» με θέμα τη ζωή του Γεωργίου Δροσίνη, επικεντρωμένο στις τελευταίες δεκαετίες της ζωής του ποιητή της αμυγδαλιάς και του βαθιά πατριωτικού ποιήματος «Χώμα ελληνικό». Το σενάριο έγραψε η συγγραφέας, ποιήτρια και θεατρική συγγραφέας Τούλα Μπούτου, η οποία έχει μελετήσει σε βάθος τη ζωή του ποιητή και γι’αυτό κάποιες όμορφες προσωπικές στιγμές του Δροσίνη ξαφνιάζουν ευχάριστα το θεατή κατά τη διάρκεια της παράστασης. Ξετυλίγεται μπρος στα μάτια του μια μακρινή εποχή, που φαντάζει όμως οικεία, όπως και τα πρόσωπα που συναναστρέφονταν και θαύμαζαν τον ποιητή.
Ο Γεώργιος Δροσίνης γεννήθηκε ποιητής και ελληνολάτρης, το «Χώμα ελληνικό» είναι ένα δείγμα αυτής της αγάπης που έτρεφε για τον τόπο του, αλλά δεν είναι το μόνο. Σπούδαζε στη Λειψία της Γερμανίας όταν ο Δ. Βικέλας του ζήτησε να γυρίσει στην Ελλάδα για να αναλάβει τη διεύθυνση της εφημερίδας Εστία, που τότε ξεκινούσε το ταξίδι της ως εφημερίδα. Χωρίς δεύτερη σκέψη ο Δροσίνης άφησε στη μέρη σπουδές και Πανεπιστήμιο και γύρισε στην Ελλάδα να αφιερώσει τον εαυτό του στην πατρίδα του και στο καλό των συμπατριωτών του. Γι’αυτό έλεγε χαριτολογώντας: «Εγώ έμεινα αιώνιος φοιτητής», αλλά δεν μετάνιωσε ποτέ γι’αυτή του την επιλογή.
Το θεατρικό έργο «Μια αμυγδαλιά ανθίζει στη νεκρή γη» είναι πραγματική απόλαυση πνεύματος και ψυχής, αληθινή ψυχαγωγία με την κυριολεκτική σημασία της λέξης. Μια πλημμυρίδα ευγενικών συναισθημάτων κατακλύζει τη σκηνή και ρέει προς το θεατή, διότι οι συντελεστές της παράστασης δεν έχουν μπει, όπως λέγεται, στο πετσί του ρόλου, αλλά δίνουν την εντύπωση ότι κινούνται σ’εκείνη την όμορφη εποχή, τη γεμάτη απ’τη λυρική ποίηση του Δροσίνη. Ο θεατής σ’αυτή την παράσταση παρακολουθεί και μαθαίνει ένα σημαντικό κομμάτι της ιστορίας μας πληροφορείται για σημαντικούς πνευματικούς ανθρώπους, οι οποίοι άφησαν το ευεργετικό στίγμα τους στον τόπο. Για παράδειγμα ο «Σύλλογος προς διάδοσιν ωφελίμων βιβλίων» ιδρύθηκε από τον Δ. Βικέλα και συνεχίζει τη δράση του μέχρι και σήμερα. Ο Γ. Δροσίνης δεν υπηρέτησε μόνο τη Μούσα αλλά και τους συνανθρώπους του από πολλά μετερίζια με ζήλο και πολύ πείσμα, προκειμένου να πετύχει το καλύτερο για το κοινωνικό σύνολο.
Αυτό το θεατρικό έργο της κ. Τούλας Μπούτου, γιατί έχει γράψει πολλά αξιόλογα θεατρικά έργα, αλλά αυτό για τον Δροσίνη θα έπρεπε να το παρακολουθήσουν οι μαθητές των Γυμνασίων και των Λυκείων τουλάχιστον της Αττικής. Από τέτοια θεατρικά έργα έχουν ανάγκη οι νέοι μας σήμερα και πολύ περισσότερο σ’αυτή τη δύσκολη περίοδο που περνά η πατρίδα μας, να διδαχτούν από το παράδειγμα του μεγάλου μας ποιητή, να φτιάξουν το δικό τους όνειρο για το μέλλον, να παλέψουν με πίστη και ελπίδα για κάτι καλύτερο. Να αντιληφθούν πόσο σημαντικό, πόσο μοναδικό είναι αυτό το κομμάτι γης που λέγεται Ελλάδα και να πιστέψουν στον εαυτό του. Να πιστέψουν πως οι Έλληνες δεν είναι κατώτεροι από τους άλλους Ευρωπαίους, το αντίθετο μάλιστα αξίζουν γιατί έχουν ψυχή και τα έχουν καταφέρει σε πολύ δυσκολότερες καταστάσεις. Ο Έλληνας το έχει αποδείξει στη μακρά ιστορία του ότι δεν τον καταβάλλουν οι αντιξοότητες και δεν καταθέτει εύκολα τα όπλα, αγωνίζεται με σθένος, υπομονή και επιμονή και επιτυγχάνει το σκοπό του. Όταν ο άνθρωπος έχει στόχο και θέληση θα πετύχει.
Το έργο ξεχειλίζει από τρυφερότητα, από αγνά συναισθήματα, που ενέπνεαν τον ποιητή κι έγραφε ποιήματα γεμάτα αισιοδοξία και ομορφιά. Ακόμα και από εκείνα που απέπνεαν μια θλίψη, δεν έλειπε κάποιος στίχος ανατροπής του κλίματος. Ο Δροσίνης αγαπούσε τη ζωή, τη νιότη, που την εξυμνούσε σε κάθε ευκαιρία, τη φύση και γι’αυτό ο παράδεισός του ήταν η Κηφισιά και η Αμαρυλλίς. Όλος αυτός ο πλούτος ψυχής είναι διάχυτος πάνω στη σκηνή χάρη στη θαυμάσια ερμηνεία του κ. Μανόλη Δεστούνη, αλλά και όλων των συντελεστών της παράστασης. Τέτοιες εξαιρετικές παραστάσεις θα έπρεπε και τα Υπουργεία Πολιτισμού και Παιδείας να τις αγκαλιάζουν και να τις υποστηρίζουν και όχι να κατορθώνουν κάποιοι να παρεισφρέουν σε προγράμματα και να διακωμωδούν τα ιερά και τα όσια της Πατρίδας μας. Ευτυχώς την τελευταία στιγμή ματαιώθηκαν τα σχέδιά τους χάρη σε κάποιους ανθρώπους που ενδιαφέρονται ακόμα για τον τόπο και την ιστορία του.
Νίκη Σαλπαδήμου
Συγγραφέας – Εκπαιδευτικός
Λυρισμός, τρυφερότητα και Ελλάδα στο Βεάκειο!
Ο Γεώργιος Δροσίνης, όπως είναι ίσως γνωστό, ήταν ένας από τους ποιητές που με ευγένεια, λυρισμό και καθαρότητα στο ύφος και τη γλώσσα του, έπαιξε πρωτεύοντα ρόλο στην περίφημη γενιά του 1880, την γενιά της Νέας Αθηναϊκής Σχολής. Μια γενιά που έφερε στην θεματολογία την αναζήτηση της ελληνικότητας μέσα από μια νέα ματιά, με άξονα περισσότερο τον άνθρωπο, τον ψυχισμό του και την σχέση του με τις παραδόσεις, την έννοια της Ελλάδας αλλά και την καθημερινότητά του. Ίσως το σημαντικότερο, ο Δροσίνης και οι ομότεχνοί του μεγάλοι ποιητές και πεζογράφοι, καθιέρωσε τη δημοτική γλώσσα στην έκφραση και τη γραφή.
Η άξια συγγραφέας Τούλα Μπούτου μέσα από το πολύ όμορφο έργο της «Μια αμυγδαλιά ανθίζει στη νεκρή γη: Γεώργιος Δροσίνης, μια εποχή – μια παρουσία», μας ζωντανεύει τόσο τον ποιητή και συγγραφέα όσο και τον κοινωνικό αναμορφωτή Δροσίνη. Και οι συντελεστές της επιτυχημένης παράστασης που ανέβηκε για πέντε μήνες το χειμώνα σε αθηναϊκά θέατρα και την Τρίτη, 4 Ιουνίου, φιλοξενήθηκε στο Βεάκειο του Πειραιά, έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους για να μας μεταφέρουν όχι μονάχα στην εποχή αλλά και στο ήθος και την ευγένεια της ψυχής του ποιητή.
Ειδική μνεία αξίζει να γίνει στον Μανώλη Δεστούνη, τον καταξιωμένο ηθοποιό που ενσάρκωσε ιδανικά τον ποιητή. Πανάξιοι και όλοι οι υπόλοιποι γύρω του. Μαγική η μουσική και τα τραγούδια του Παντελή Θαλασσινού, εξαιρετικά τα κοστούμια εποχής της Γιοβάννας Πρασίνου. Και στη σκηνοθεσία του Στέλιου Γούτη αξίζει να σταθεί κανείς. Είχε ρυθμό, ζωηράδα αλλά και όπου χρειαζόταν, νοσταλγικότητα και ρομαντισμό.
Και ο κόσμος που χειροκρότησε θερμά όλους τους συντελεστές, δεν ήταν λίγος. Λίγο έλειψε να γεμίσει το αχανές θέατρο σε μια νύχτα που είχε δυνατό αέρα και αρκετή ψύχρα. Οι καρδιές όμως ήταν ζεστές από το τρυφερό άγγιγμα της πένας της Τούλας Μπούτου και τις ερμηνείες των άξιων ηθοποιών επί σκηνής.
Μια βραδιά ποίησης και Ελλάδας που δεν θα ξεχάσει κανείς!
Αντώνης Μυκονιάτης
Ποιητής
(εφ. Ημερήσιος Δημότης του Πειραιά, 11.6.2013)
Γεωργία Παπαβασίλη
Μια αμυγδαλιά ανθίζει στη νεκρή γη
Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω και να γράψω την κριτική μου έστω και λίγο καθυστερημένα.. δεν ξέρω αν πρέπει να την στείλω εδώ ή να την γράψω κάπου αλλού.. είμαι η geopapav ή κοινώς Γεωργία Παπαβασίλη.. χάρη σε σας και στην πρόσκληση σας είδα μια πολύ καλή παράσταση και πολύ ποιοτική πραγματικά και έχω δει πολλές παραστάσεις και γενικότερα αλλά και στην φετινή θεατρική σεζόν. Η παράσταση ήταν «μια αμυγδαλιά ανθίζει στη νεκρή γη» της Τούλας Σουβαλιώτη – Μπούτου και μπορώ να πω πώς το κείμενο ήταν πάρα μα πάρα πολύ καλό, χωρίς καθόλου να κουράζει αλλά να μας ενημερώνει παράλληλα για την ζωή του ποιητή με ωραίες αναφορές και στοιχεία. Η σκηνοθεσία του Γούτη ήταν πάρα πολύ καλή και μαζί με το υλικό που είχε, κείμενο και ηθοποιούς, δημιούργησε μια πάρα πολύ καλή παράσταση και αξίζει ένα μπράβο σε όλους. Η υπέροχη μουσική είναι του Παντελή Θαλασσινού και αξίζει η παράσταση αυτή για να μάθουν και για τον ποιητή Δροσίνη που δυστυχώς δεν τον ξέρουν όλοι και ειδικά τα νέα παιδιά.. η παράσταση αυτή με ταξίδεψε μαγικά και ολοκληρωτικά στο παρελθόν, γιατί χωρίς παρελθόν δεν μπορεί να υπάρξει μέλλον και αυτό πάθαμε ως έθνος, ξέρουμε το κάθε σούργελο, αλλά αν κάνουμε ένα γκάλοπ ποιος ήταν ο Δροσίνης και ποια η ιδιότητα του δεν θα ξέρει δυστυχώς σχεδόν κανείς να απαντήσει. Οι ηθοποιοί έμπειροι και με πολύ ταλέντο ήταν με μια λέξη υπέροχοι με πρώτο και καλύτερο τον «ποιητή» τον κο Μανώλη Δεστούνη, την Μαρουσώ Γεωργοπούλου, την Μαίρη Κομματά, τον Κωνσταντίνο Ραβνιωτόπουλο, την Βάλια Σαπανίδου, την Εύα Στυλάντερ και την Ελεάννα Φινοκαλιώτη. Ωραία δουλειά έγινε και στα κοστούμια, στις περούκες και μια ηθογραφία που πραγματικά θα σε κάνει να γελάσεις αλλά και να συγκινηθείς και να μπεις στην ιστορία και να κάνεις ένα ταξίδι πίσω στο χρόνο, σε άλλες εποχές, μακρινές και ωραίες. Αξίζει πραγματικά και είναι ένα πραγματικό «διαμαντάκι» σε αυτό τον δύσκολο χειμώνα που ζούμε και αξίζει να την δει κάποιος και να την ανακαλύψει. Μπράβο και ξανά μπράβο.
http://onlytheater.gr/kritiki_/kritiki-koinou_/581-oi-anagnostes-mas-sxoliazoun-tis-parastaseis-pou-eidan.html
Η δημοσιογράφος Άννα Μπούτου για την ‘Αμυγδαλιά’
(…) Το έργο σας μου άρεσε πολύ! στο τέλος εκεί που ο ποιητής σβήνει το κεράκι στην τούρτα γενεθλίων του και μετά από λίγο " σβήνει" ήσυχα στην καρέκλα του συγκινήθηκα πολύ και δάκρυσα. Ο Μανώλης Δεστούνης ειναι πολύ πειστικός ως Δροσίνης, μπορείς να πεις ότι αποτελεί μετενσάρκωση του ποιητή. Όλοι οι ηθοποιοί είναι επαρκείς. Η Ελεάννα Φινοκαλιώτη είναι μια αποκάλυψη με την δροσιά της, την ομορφιά της και το ταλέντο της.
Η σκηνοθεσία ευρηματική. Μου άρεσε πολύ η ανθισμένη αμυγδαλιά, όταν σκορπίζονται τα άνθη της. Δεν γνώριζα την πατρότητα του αγαπημένου αυτού τραγουδιού που το τραγουδούσα σαν παιδί τα απομεσήμερα της Κυριακής στο σπίτι των παππούδων μου όταν τελειώναμε το φαγητό και πιάναμε το τραγούδι...
Το κείμενό σας αποπνέει μια ανεμελιά και αναρωτιέμαι αν αυτή η ιδιότητα χαρακτήριζε τον Δροσίνη. Παραλείψατε να αναφερθείτε, σκιαγραφώντας την εποχή, στα συγκλονιστικά γεγονότα
που σημάδεψαν το πρώτο μισό του 20ού αιώνα, πόλεμοι, πανδημίες. Πιστεύω ότι μπορείτε να βάλετε μερικές σχετικές πινελιές αν το ξαναδουλέψετε προκειμένου να εκδοθεί σε βιβλίο ή να
ανεβεί μελλοντικά πάλι στο θεατρικό σανίδι.
Όπως και νάναι, συγχαρητήρια για την αστείρευτη δημιουργικότητά σας και για την έμπνευσή σας να μας ξανασυστήσετε έναν βάρδο του Ελληνισμού (…)
Άννα Μπούτου
δημοσιογράφος
«Μια αμυγδαλιά… άνθισε» στο Αίθριο του Δήμου Κηφισιάς
Posted on Σεπτεμβρίου 13, 2013 by Kifissia Online
Μια άρτια καλοστημένη θεατρική παράσταση βασισμένη στο βιβλίο της Τούλας Μπούτου, φώτισε με εκπληκτικό τρόπο την πολύπλευρη προσωπικότητα του μεγάλου μας λυρικού ποιητή πεζογράφου και διηγηματογράφου Γεωργίου Δροσίνη στις 9 Σεπτεμβρίου στο κατάμεστο και πάλι Αίθριο του Δήμου Κηφισιάς.
Ο ίδιος ο Δροσίνης είχε δηλώσει πως «δεν έγραψα τίποτε που δεν έζησα» κι ότι έζησε, ότι τον συγκίνησε θέλησε να μας το μεταδώσει με απλές λέξεις και ξεκάθαρες έννοιες όπως η προικισμένη συγγραφέας Τούλα Μπούτου.
Ο Μανώλης Δεστούνης ερμήνευσε τον ποιητή Δροσίνη με αυθεντικό και ρεαλιστικό τρόπο, αποδίδοντας τον χαρακτήρα και τις ιδέες του μεγάλου μας πνευματικού ηγέτη.
Η εξαίσια θεατρική παράσταση πλαισιωμένη από άξιους ηθοποιούς που κατάφεραν με τον δικό τους τρόπο να μας μεταφέρουν στον κόσμο του Δροσίνη και στο χρόνο της αναμονής του μεγάλου του ταξιδιού.
Στην πάντα ανθισμένη του αμυγδαλιά, όπως παρέμεινε μέχρι τέλους ανθισμένη η καρδιά του ποιητή έτοιμη να δώσει καρπούς κυρίως στα παιδιά που πίστευε και λάτρευε.