Άρθρα, δημοσιεύσεις κ.α.

Επιλεγμένα

Μερικές δημοσιεύσεις στην εφημερίδα

Η Βούλα και ο κόσμος της

Ανησυχίες, απορίες… προσδοκίες

Είναι φορές που αναρωτιόμαστε, είναι δυνατόν να μας προέκυψε μια τόσο πρωτοφανέρωτη εποχή και αλήθεια, μια καθημερινότητα τόσο μα τόσο διαφορετική, τόσο οριστικά απομακρυσμένη από κείνη που ζούσαμε το όχι και τόσο μακρινό παρελθόν, μερικές δεκαετίες πίσω; Την εποχή των δικών μας νεανικών χρόνων… Σήμερα προσπαθούμε, εμείς οι παλιότεροι, να χωρέσουμε, να βρούμε το βήμα μας μέσα σε έναν πρωτόγνωρο κόσμο. Η τεχνολογία που μπήκε τόσο ορμητικά και καθοριστικά στη ζωή μας, πόσο ρόλο έπαιξε; Εκεί, στο δεύτερο κυρίως μισό του 20^ου αιώνα πραγματοποίησε άλματα –άνοιξε δρόμους- συμπλήρωσε κενά και έφερε τόσα ‘καινά δαιμόνια’ στον κόσμο μας όσα δεν είχαν φέρει πολλοί προηγούμενοι αιώνες, όλοι μαζί.

            Κατόρθωσε να εισχωρήσει και στο πετσί μας. Καινούργια γνωρίσματα ανθρώπων, συνήθειες, κοινωνικές βάσεις, ‘πιστεύω’ πρωτόγνωρα και αμφιλεγόμενα.

            Ένα ‘θέατρο του παραλόγου’ παίζεται σε πάμπολλες εκδηλώσεις της ζωής μας σήμερα. Ένα ατελείωτο και διαρκώς ανανεούμενο θέατρο με απίθανες σκηνές που η μία συνεχίζει την άλλη, συμπληρώνει, ανατρέπει, έτσι στα γρήγορα.

            Η ‘κοινή λογική’ όπως ονομάζαμε τα γενικώς επικρατούντα, τα στην πλειοψηφία τους αποδεκτά, έχει τόσο διαταραχθεί που δεν ξέρουμε πια που αρχίζει, ως που μπορεί να φθάνει, που να μας οδηγήσει. Τι μας περιμένει ακόμα και στο κοντινό αύριο να δούμε και να βιώσουμε.

            Ανοίγουμε την εφημερίδα, που να πρωτοακουμπήσουμε το βλέμμα, τι προέχει να κρίνουμε, να συγκρατήσουμε, να δεχθούμε έστω με δυσκολία. Και πάντα στο τέλος μια πικρή γεύση ν’απομένει στο στόμα. Υπερέχουν τα αποκαρδιωτικά νέα. Κι ας σπάνε τη μονοτονία τους και μερικά φωτεινά διαλείμματα, όπως κάποια ιατρικά βήματα για θεραπείες σκληρών νοσημάτων, κάποιες πράξεις –εξαιρέσεις ανθρώπων με την σωστή υπόσταση του κορυφαίου σε διανόηση πλάσματος πάνω στον πλανήτη, κάποια τεχνολογικά επιτεύγματα που κάνουν ευκολότερη τη δύσκολη ζωή μας. Κάποιες στιγμές τέχνης και διανόησης…

Είχαμε –για πάρα πολλά χρόνια – μια κατασταλαγμένη άποψη για τις Σκανδιναβικές χώρες. Ζηλεύαμε την αδιατάρακτη ευημερία τους, να μην γνωρίζουν πολέμους και βία, και οικονομικούς κλυδωνισμούς (όπως βέβαια και άλλες χώρες εκτός της Ευρώπης). Και ξαφνικά μια είδηση: Ο 32χρονος Νορβηγός Άντερς Μπρέιβικ, να σηκώνει το όπλο και να παίρνει ζωές – πάνω από 70 ανθρώπων αθώων, ασχέτων  τελείως με τη δική του παρουσία και δράση.

Περιμέναμε ίσως ν’ακούσουμε τη λέξη ‘παραφροσύνη’ που θα αποτελούσε μια τραγική μα πειστική δικαιολογία. Όμως όχι! ‘Ανήκε στο κόμμα της Προόδου’, ‘Είπε και μερικά σωστά πράγματα στην απολογία του ο ακροδεξιός εγκληματίας’, έγραψαν κάπου. ‘Σκιές πίσω από την ευημερία’ έγραψαν άλλοι. Προφυλακισμένος, και αν καταδικαστεί σε ισόβια (αυτό μεταφράζεται σε 21 χρόνια φυλακή), μπορεί να πάει και στο νέο οίκημα των φυλακών του Όσλο (25 εκ. € στοίχισε η ανέγερσή του), όπου, όπως διαβάσαμε, δεν υπάρχουν κάγκελα στα παράθυρα για να μην πλήττει ο φυλακισμένος στο δωμάτιό του (πρώην κελί) με όλες τις απαραίτητες ανέσεις. Η αυλή με ψηλό μαντρότοιχο βέβαια, όμως τελείως σκεπασμένο από περικοκλάδες και λουλούδια για να τον αντέχει ο ΄φιλοξενούμενος’ κατάδικος. Επάνω του δε, εκτός των άλλων, θα μπορεί να ασκείται και σε αναρριχήσεις!!  (είναι μέρος της γυμναστικής που γίνεται στην άνετη αυλή). Ναι, ναι, όλα αυτά τα διαβάσαμε, όπως διαβάσαμε στο ίδιο φύλλο για το θάνατο των 20 χιλ. παιδιών από πείνα στην Αφρική… Όπως διαβάσαμε και για τις ιδιωτικές τράπεζες σπέρματος, όπου νέοι 20 – 30 ετών αλλοδαποί κυρίως αλλά και ντόπιοι για 30 – 50 € -όμως υπάρχουν και bonus!!- που να τηρούν όλες τις τόσο απαραίτητες προδιαγραφές μπορούν να δώσουν το σπέρμα τους. Όμως η «Εθνική Αρχή Ιατρικής Υποβοηθουμένης Αναπαραγωγής» (ήταν μια κρατική οργάνωση) που φρόντιζε με συνεχείς ελέγχους, με υπευθυνότητα για την σωστή λειτουργία αυτών των τραπεζών έχει πάψει να λειτουργεί λόγω οικονομικών προβλημάτων! Επομένως, μπορούμε να είμαστε βέβαιοι πως ο έλεγχος των δοτών και γενικά η λειτουργία αυτών των τραπεζών γίνεται όπως θα έπρεπε να γίνεται;

Εκατοντάδες ζευγάρια θ’αποκτήσουν παιδί ενός αγνώστου πατέρα. Τόσο απλά. Δεν ξέρω αν ο Πάτρικ Στέπτοου, ο Βρετανός ‘πατέρας των παιδιών του σωλήνα’, που μερικές δεκαετίες πριν πραγματοποίησε αυτό το θαύμα και χάρισε ένα δώρο ζωής σε άκληρα ζευγάρια, πώς θα σκεφτόταν σήμερα για τη συνέχεια… τις συνέχειες και προεκτάσεις της κατάκτησής του. Τότε, με τον ενθουσιασμό μας για το όραμα που είχε πραγματοποιήσει, του είχαμε αφιερώσει και ποίημα… Όμως τώρα, που έγινε κάτι τόσο συνηθισμένο… Και κείνες οι ‘παρένθετες μητέρες’ που ετοιμάζουν το παιδί μέσα στο δικό τους σώμα για να το παραδώσουν, έναντι βέβαια χρηματικής αμοιβής, σε κάποιους γονείς… Και τα ζευγάρια των ομοφυλοφίλων που θα μπορούν να χρησιμοποιούν ‘παρένθετη μητέρα’ για να δημιουργήσουν μια οικογένεια… (άραγε το σπέρμα από Τράπεζα ή δικό τους; Και πόσα ερωτηματικά ακολουθούν!)

            Πριν λίγο καιρό, μια ζημιά έγινε αφορμή να πλημμυρρίσει το πατάρι του λουτρού μου από νερά. Εκεί, μέσα σε μια κόκκινη αγαπημένη βαλιτσούλα ήταν φυλαγμένα γράμματα… γράμματα αγαπημένα, φιλικά, ερωτικά, συγγενικά… μια μικρή γεύση αθανασίας, Διάρκειας, Επιστροφής σε τόπους, χρόνους, ώρες, ζωές… Τόσο που με πλήγωσε αυτή η καταστραμμένη χαρτόμαζα…

            Σκέφθηκα τα παντοδύναμα σημερινά μας ‘μηνύματα’… Που πάνε κι έρχονται, και μπορείς να επικοινωνήσεις από οπουδήποτε και για οποιοδήποτε χρόνο. Από το σπίτι, το δρόμο, το τρένο, το αυτοκίνητο, την εργασία σου… Κι ούτε βαλιτσάκι μετά να τα κρατάς σε μια τρυφερή φυλακή, ούτε χαρτόμαζα για πέταμα… Όμως… Φύλαξα την άχρηστη πια κόκκινη βαλιτσούλα, δεν θα ξαναγεμίσει είναι βέβαιο.

            Ο γραπτός λόγος έχει πει ο Αβραάμ Λίνκολν, είναι η σπουδαιότερη εφεύρεση του ανθρώπου. Μ’αυτόν μπορείς να επικοινωνείς με τον παρόντα, τον παρελθόντα και τον συνάνθρωπο που θα γεννηθεί στο μέλλον. Και τα ‘μηνύματα’ δεν θα μπορέσουν ποτέ να αντικαταστήσουν τον γραπτό λόγο.

Άρτον και θεάματα

Ζούμε δυστυχώς σε μια πρωτοφανέρωτη εποχή γενικής κατωφερικής πορείας. Κάτι που αφορά βέβαια γενικότερα και τον υπόλοιπο κόσμο. Πολύ λίγες οι χώρες που διατηρούν σε ικανοποιητικό βαθμό τον πολιτισμό και την κάποια ποιότητα της ανθρώπινης διαβίωσης. Η αχαλίνωτη πια στον δρόμο της Τεχνολογία, προσέφερε μερικά καλά, όμως έφερε και πολλά δεινά στις σχέσεις των ανθρώπων που οπωσδήποτε δεν έγιναν ευτυχέστεροι. Μέσα σ’αυτή τη γενική κατήφεια και ανασφάλεια και το φόβο για τα μελλούμενα, παρατηρούμε και φαινόμενα που επιτείνουν τα ερωτηματικά και τις απορίες. Και επιβεβαιώνουν την διαχρονικότητα των αρχαίων ρητών και αποφθεγμάτων. Έλεγαν λοιπόν πως μέλημα και καταφυγή των ανθρώπων (ιδιαίτερα σε δύσκολους καιρούς) ήταν «ο άρτος και τα θεάματα». Τώρα το συναντούμε κι εμείς σε κάθε μας βήμα. Ο άρτος φυσικά είναι βασική προϋπόθεση για την αυτοσυντήρηση. Τα μαγαζιά – κυρίως τα πρόχειρα – τα φαστφουντάδικα όπως τα λέμε στα νεοελληνικά μας – έγιναν πάρα πολλά και τελειωμό δεν έχουν.

Όμως τα θεάματα; Πόσα μπορούν να προσφέρουν στη μάχη με την κατάθλιψη που απλώνεται σαν επιδημία; Πιστεύω πως η απάντηση είναι η λύση ΤΗΣ ΦΥΓΗΣ. Πάμπολλα τα θέατρα, θεατροποιήσεις κειμένων, μουσικές εκδηλώσεις, χορευτικά δρώμενα, πνευματικές εκδηλώσεις σε κάθε τόπο και χώρο.

Ο Albert Einstein είχε πει: «Η Φαντασία είναι πιο σπουδαία από τη Γνώση, αφού στη Γνώση μπορεί να συμβάλει η Φαντασία και η Φαντασία μπορεί να γεννά Γνώση». Μέσα στην αίθουσα του θεάτρου, η Φαντασία μας παίρνει στα φτερά της, να ζήσουμε στον πρόσκαιρο κόσμο μιας άλλης πραγματικότητας, απαλλαγμένης από τα δεινά του σήμερα. Αποκτούμε φτερά. Απογειωνόμαστε.

Κι αν το έργο μπορεί να χαρίσει χαρά, γέλιο, ευθυμία, το κέρδος μεγαλύτερο. Αυτό το κατέχει ειδικά μια επιτυχημένη «επιθεώρηση». Είναι κάτι σαν θεραπεία πολύτιμη και ανεκτίμητη. Γιατί μετά το τέλος της παράστασης, τρυφερή κι ελπιδοφόρα αναδύεται η Γνώση, πως κάποτε τελειώνουν και τα βάσανα και μπορεί πάλι, η «Αμυγδαλιά να ξανανθίσει στη νεκρή γη» (όπως αναφέραμε και στο Δροσίνη μας). Αυτό είναι το κέρδος. Που ελπίζουμε να σας το χαρίσουμε μέσα και από το «Καμπαρέ» της Ελλάδας μας, ένα σωστό «Καμπαρέ της Χαράς»